Ngô thù du
Ngô thù du có công dụng giáng nghịch khí, ổn định đau, Ôn vị tán, hàng ngàn. Chủ trị chữa nôn mửa, ợ nước chua vị quản và bụng đầy trướng, vị thống, cước khí, chứng hàn thuộc cán vị
Tên dùng trong đơn thuốc: Ngô thù du, Ngô du, đạm ngô du, khai khẩu Ngô du
Tên Latin: Fructus Evodiae Rutaecarpae
Tên Pinyin: Wuzhuyu
Tên tiếng Hoa: 吴茱萸
Phần cho vào thuốc: Hạt quả
Bào chế: Đun nước sôi ngâm bỏ nước cốt đắng gắt.
Tính vị quy kinh: Vị cay tính ôn. Vào bốn kinh: can, – thận, tỳ, vị.
Công dụng: Giáng nghịch khí, ổn định đau. Ôn vị tán. hàng ngàn
Chủ trị: Chữa nôn mửa, ợ nước chua vị quản và bụng đầy trướng, vị thống, cước khí, chứng hàn thuộc cán vị
Ứng dụng và phân biệt:
1- Bán hạ chữa nôn thiên về hàn ở vị. Hoàng liên chữa nôn thiên về nhiệt ở vị. Ngô Thù du chữa nôn thiên về vị hư.
2- Nhức đầu thuộc kinh quyết âm do nhiệt gây nên thì dùng Tang diệp, Cúc hoa, do hàn gây nên thì dùng Ngô thù du.
3- Ngô thù du vốn cay ôn đều dùng để chữa bệnh, tán hàn. Chứng nôn ra nước chua nên giáng hỏa thanh đờm, cũng có thể dùng Ngô thù du để dẫn thuốc.
Kiêng kỵ: Những người bị âm hư và ngũ tạng có nhiệt, không hàn thì cấm dùng
Liều lượng: Ba phân đến một đồng cân
Bài thuốc ví dụ: Bài Ngô thù du thang (Trương Trọng Cảnh phương) chữa ọe khan, nôn ra rãi, bọt, nhức đầu.
Ngô thù du, Nhân sâm, Sinh khương, Đại tảo, cho nước vào sắc lên, bỏ bã, uống ấm.