Mộc Qua – Công dụng và tính vị quy kinh

Mộc Qua:

Mộc qua có công dụng điều hoà tỳ khí, thu liễm, trừ thấp kiện vị, giúp tiêu hóa. Trị hoắc loạn, gân co quắp, tê thấp.

Tên dùng trong đơn thuốc: Tuyên mộc qua, Trần mộc qua.

Tên Latin: Fructus Chaenomelis
Tên Pinyin: Mugua
Tên tiếng Hoa: 木瓜

Hoạt chất: Oleanolic acid, malic acid, saponins, tanins, tartaric acid

Phần cho vào thuốc: Quả

Bào chế: Ngâm nước một ngày, cho vào chỗ hấp mềm, vừa hấp vừa thái phiến, vì nếu để nguội thì lại rắn lại, thái ra bị vỡ vụn nhiều.

Tính vị quy kinh: Vị chua, tính ôn. Vào hai kinh can tỳ.

Công dụng: Thư gân hoạt lạc, trừ thấp hòa vị.

Chủ trị: Cước khí thấp tý (tê thấp), miệng mửa ta chảy, chuột rút (hoặc loạn chuyển cân).

Kiêng kỵ: Ăn nhiều hại răng, tràng vị có tích trệ thì không nên dùng

Liều lượng: Một đồng cân rưỡi đến ba đồng cân

Bài thuốc ví dụ: Bài Mộc qua thang (Nhân trai trực chỉ phương) chữa thổ, tả không cầm được, gân chân tay co rút, ngực bứt rứt khó chịu.

Mộc qua Hồi hương, Ngô thù du, Cam thảo, tán nhỏ, cho thêm Sinh khương, Tử tô, sắc lấy nước uống với thuốc bột.

Tham khảo: Vị thuốc này trồng ở Tuyên thành, Hồ bắc là tốt, tác dụng chủ yếu dùng để trừ thấp thư gân, bệnh cước khi cũng thường dùng. Lại là vị thuốc quan trọng chữa bắp chân co gân chuột rút, lợi dụng vị chua hay đi vào cân lại để làm thư dãn sự co cứng.