Mạn kinh tử – công dụng và tính vị quy kinh

Mạn kinh tử:

Mạn kinh tử có công dụng phát tán phong nhiệt, thanh huyết nhiệt. Chủ trị cảm cúm nhức đầu, chóng mặt, đau mắt (mắt đau nhức), tê thấp, co giật.

Tên dùng trong đơn thuốc: Mạn kinh tử

Tên Latin: Fructus Vittcis Simplicifoliae
Tên Pinyin: Manjingzi
Tên tiếng Hoa: 蔓荆子

Phần cho vào thuốc: Hạt.

Bào chế: Sàng sẩy sạch tạp chất, sao to lửa cho vàng sém, phun nước vào, hong cho nguội để dùng.

Tính vị quy kinh: Vị cay, đắng, tính hơi hàn. Vào ba kinh bàng quang, vị can.

Công dụng: Sơ tán phong nhiệt.

Chủ trị: Hay thanh lợi đầu mắt, chữa nhức đầu, đau mắt, nhất là phong nhiệt xâm nhập thượng tiêu gây nên thiên đầu thống, thì càng thích hợp.

Cách Ứng dụng và phân biệt: Cảo bản chữa nhức đầu thiên về đỉnh đầu, Bạch chỉ chữa thiên về nhức ở chỗ xương lông mày, Mạn kinh tử chữa thiên về gần huyệt Thái dương.

Kiêng kỵ: Nhức đầu do huyết hư có hỏa bốc lên thì cấm dùng. 

Liều lượng: tám phân đến hai đồng cân

Bài thuốc ví dụ: Bài Mạn kinh tử tán(Chứng trị chuẩn thằng phương) chữa phong tà chóng mặt, cứ đứng dậy là muốn ngã.

Mạn kinh tử, Cam cúc hoa, Bán hạ (chế), Linh dương giác, Chỉ xác, Phục thần, Xuyên khung, Hoàng cầm phòng phong, Mạch môn đông, Thạch cao, Địa cốt bì, Thiên ma, Tế tân, Cam Thảo, tất cả cùng tán nhỏ, mỗi lần dùng ba đồng cân, cho nước vào sắc lên uống.