Thông thảo – công dụng và tính vị quy kinh

Thông Thảo:

Thông thảo có công dụng lợi tiểu, thanh thấp nhiệt, lợi sữa. Chủ trị đờm nhiệt ở bàng quang biểu hiện rối loạn tiểu tiện, tiểu buốt, tiểu rắt và mót tiểu

Tên dùng trong đơn thuốc: Thông thảo, Phương thông thảo, Bạch thông thảo, Thông thoát mộc, Xuyên phương thông, Thông thảo ty, Hoa phương thông, Giáng thông thảo, Hồng thông thảo.

Tên khác: Thông thoát
Tên Latin: Medulla Tetrapanacis
Tên Pinyin: Tongcao
Tên tiếng Hoa: 通草
Xuất xứ: Bản Thảo Phát Huy

Hoạt chất: Uronic acid, galactose, galacturonic acid, glucose, xylose, lipid, protein, fiber

Phần cho vào thuốc. Ruột lõi cây

Bào chế: Thái phiến nên dùng sống.

Tính vị quy kinh. Vị ngọt, đạm, tính bình, Vào hai  kinh phế, vị.

Công dụng: thanh giáng, nhiệt tà ở phế và vị, thông lợi thủy thấp ở bàng quang

Chủ trị: 

1- Lợi tiểu tiện, thông đái nhắt, trừ thủy thũng tả phê nhiệt.

2- Chữa bí đái, thúc đẻ nhanh, về sữa, thông kinh nguyệt:

Ứng dụng và phân biệt:

1- Công dụng của Thông thảo tương tự với Mộc thông nhưng không có vị đắng sức bài tiết giáng hạ chậm mà không tổn hại gì về sức công nhất. Tuy thông lợi thủy đạo mà không tổn thương chân âm song chữa những chứng ủng tắc, bí kết thì công hiệu không nhanh như Mộc không. 

2- Xuyến phương thông đạm (nhạt), sức thấm tương đối lớn. Phần chung quanh Phương thông thái ra không đều, gọi là thông thảo ty sức thấm rất yếu, nhuộm qua tinh giảng thủy gọi là Giáng (màu đỏ) thông thảo, vào phần huyết, có thể điều kinh, đầu nhọn của Thông thạo tròn mà nhỏ, có thể đi tới âm khiểu (đường đi tiểu tiện), khỏi đau ngọc hành.

3- Mộc thông vị đắng, đắng có thể thanh hóa thấp nhiệt. Thông thảo vị đạm, đạm có thể thấm được thấp nhiệt. Một vị thì thiên về thực, một vị thì thiên về hư. Trên gọi tuy gần giống nhau, nhưng tính lại hoàn toàn khác nhau,

Kiêng kỵ: Người hạ khiếu thông lợi rồi thì phải thận trọng khi sử dụng.

Liều lượng: Tám phân đến một đồng cân năm phân

Bài thuốc ví dụ: Bài thông thảo thang (thẩm thị phương) chữa mọi chứng lâm (thạch lâm, khi lâm , cao lâm, lao lâm huyết lâm-N.D)

Thông thảo, Cát Linh, Củ mạch, Hoa phấn, Sài hồ, Mộc thông, Thanh bì, Bạch chỉ, Xích thược, Liên Kiều, Cam thảo, cho nước vào, sắc lên xuống.